İnfaz indirimi kapsamı dışında tutulan çocuk istismarı suçlarına af yeniden gündeme gelebilir mi?

  • Ayşe Sayın
  • BBC Türkçe, Ankara

Kaynak, Getty Images

Bazı suçlarda infaz indirimi, denetimli serbestliğin geçici olarak 3 yıl olarak uygulanması ve açık cezaevindeki hükümlülerin 31 Mayıs'a kadar izinli sayılmasına ilişkin yasa yürürlüğe girdi, ancak tartışması bitmedi.

Cinsel istismar suçları infaz indirimi kapsamı dışında bırakılmasına karşın, "çocuk istismarı" kapsamında olan çocuk yaştakilerle evlenenlerin de "aftan yararlanacağı" iddiası büyük tartışmalara yol açtı.

Peki bu konudaki tartışma neden çıktı, iktidar partisi AKP, "çocuğun cinsel istismarı" kapsamına giren suçların affı için bir çalışma yapıyor mu, yürürlüğe giren infaz indirimi yasasında cinsel istismar suçları nasıl düzenlendi?

Merak edilen konulardaki soruların yanıtlarını derledik:

Çocuk istismarına af tartışması ilk ne zaman gündeme geldi?

Türkiye'de "çocukların cinsel istismarı suçunu işleyenlere af" tartışması, 2016 yılında gündeme geldi. AKP, "rızanın olduğu nikahsız evliliklerde mağduriyeti" giderme gerekçesiyle çocuk yaşta evlenenlerin cezalandırılmamasını öngören önergeyi TBMM gündemine getirdi. Ancak çocukların "tecavüzcüsüyle" evlendirilmesinin yolunu açacağı belirtilen bu düzenlemeden, kamuoyundan gelen büyük tepki üzerine vazgeçildi.

AKP, muhalefete çocuklarla evlenenlerin infaz paketine eklenmesini önerdi mi?

İnfaz paketinin TBMM'de kabul edilmesinin ardından sosyal medyada, kabul edilen bir önergeyle, çocuk istismarcılarının da af kapsamına alındığı iddia edildi, hatta belli bir yaş sınırı korunmak ve rızaya bağlı olmak koşuluyla, çocuklarla evlenenlere "cezasızlık" öngören bir metin de paylaşıldı.

İnfaz yasasına böyle bir düzenleme eklenmedi ancak AKP'nin, bu konuda muhalefet partilerinin yöneticileriyle görüşerek nabız yokladığı biliniyor.

Eğer muhalefet destek verseydi, genel kuruldaki görüşmeler sırasında bu düzenleme, infaz paketinin 67. maddesine önergeyle eklenecekti. Ancak, muhalefetin itirazı üzerine vazgeçildi.

Kaynak, Getty Images

Fotoğraf altı yazısı, Tasarıya cinsel istismar suçlularının dahil edilmesine karşı çıkan kadın örgütleri protesto gösterileri düzenlemişti

AKP, çocuk evliliklerinde af düzenlemesinde neden ısrar ediyor, ayrı bir yasal düzenleme yapılabilir mi?

AKP, "kendi rızasıyla evlendiğini" iddia ettiği ancak yaş koşulu nedeniyle nikahını yapamamış çok sayıda ailenin "mağdur olduğu" gerekçesiyle bu düzenlemenin yapılması gerektiğini savunuyor.

AKP sözcüleri, "rıza ve yaş sınırı" koşuluyla düzenleme yapılabileceğini ifade ediyorlar. Kendi rızasıyla evlenip, çocuğu olan birçok kadının eşlerinin hapse girmesi nedeniyle mağdur olduğunu savunan AKP, çiftler arasındaki yaş farkının 10 yaş ve altında olması ve "rızaya dayalı evlilik" olması koşulunu taşıyanların bir kereye mahsus olmak üzere affedilebileceği görüşünü savunuyor.

Muhalefetin, bu düzenlemenin infaz paketine karşı çıkması üzerine, AKP'nin ayrı bir yasa teklifi getirip getirmeyeceği ve ne zaman getireceği net değil. Ancak, koronavirüs salgını nedeniyle TBMM'nin çalışmalarına yaklaşık 1 buçuk ay ara vermesi planlandığı için, yakın zamanda böyle bir düzenlemenin Meclis gündemine gelmesi beklenmiyor.

Cinsel istismar suçları infaz indirimi kapsamında mı?

Hayır.

TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilip, 15 Nisan itibariyle yürürlüğe giren bazı suçlarda infaz indirimi öngören yasada, çocukların cinsel istismarı dahil, cinsel istismar suçundan hüküm giyenlere dönük bir infaz indirimi sözkonusu değil.

Ancak AKP ve MHP'nin ilk hazırladığı ve muhalefete sunduğu yasa taslağında, "Cinsel istismar" suçunu işleyenler için 3/4 olan infaz oranının 2/3'e düşürülmesi öngörülüyordu. Ancak muhalefetin itirazı, yasa teklifinde cinsel suçlar indirim kapsamı dışında tutuldu.

Dolayısıyla 'çocuklarla evlenenlere yönelik infaz indirimi' de kapsam dışı kaldı.

Cinsel istismar suçlarıyla ilgili tek yeni düzenleme, muhalefetin itirazlarına karşın, açık cezaevine alınma koşullarında yapıldı. Buna göre iyi halli olma koşuluyla, terör, örgütlü suçlar, casusluk ve devlet güvenliğine karşı suçları işleyenler dışındakilerden gerekli koşulları taşıyanlar, normalde olması gerektiğinden 1 yıl önce açık cezaevine geçebilecek.